Savtegra Blog Açıldı

[orko_8]

ABD zamanında F-16 da dahil çeşitli uçakların ski-jump'lı kısa pistlerden kalkış olasılığını test etmiş ancak bu gemilere iniş kalkış için değil, Avrupa'da olası bir savaşta kara konuşlu kısa pistlerden kalkış senaryoları dahilinde çalışma için. F-16 mevcut haliyle herhangi bir gemiden herhangi bir şekilde iniş kalkışa müsait değil. Uçağın taşıdığı kanca ise, karadaki pistlerde bulunan acil durum durdurma halatlarını yakalaması için. Uçağın sadece iniş takımı değil, yapısal olarak da kalkış ve iniş yüklerine dayanabilmesi lazım.

Kaldı ki Anadolu'da klasik uçak inişine uygun bir pist yok.

[Merkator]

Sayın Optimus

Ayrıca F-18 sadece donanma için tasarlanmamıştır. Hava kuvvetleri F-15'ler önleme, F-18'leri kara saldırısı için envanterlerine dahil etmişken, F-16'ları da ikinci uçak yani hem yardımcı önleme hem de yardımcı saldırı yapabilsin diye ürettirmiştir.

Aynı dönemde donanma ise F-14'leri önleme, F-18'leri ise saldırı amaçlı olarak kullanmıştır.

[ayibarishi]

Bldiğiniz üzere RAF ADV Tornadolar için pek yeterli görülmeyen ABD Sparrow füzesinin üzerinden SkyFlash füzesini geliştirmiştir. Bu kapsamda tayyareler hava savunma görev ağırlığına, daha güvenilir bir BVR yüküyle çıkmaya başlamışlardır. Fakat her ne kadar eksiklikleri gerek gövde gerek silah ve alt sistemlerin modifikasyonuyla kapatılmaya çalışılsa da, söz konusu tayyare RAF'ı hiçbir zaman tatmin edememiştir üstadım. Bunu zaten bahsettiğiniz üzere EF Typhoon uçağının tüm genetik kodlarında görmekteyiz. Ayrıca zamanın askeri dergilerinde de bu hususta epey bir şeyler okumuştum. Özellikle it dalaşından çekinen Tornado ADV'lerin, birçok farklı düşman uçağına karşı, savaş zamanında görerek tanımlama (ve sonrasında angajman elbette) yapma zafiyetine sahip olacağı hususu da vurgulanıyordu.

EF hususundaki hiçbir zaman çok görevli olamayacak sözünüz ise tartışılabilir üstadım. Makalemde vurguladığım üzere tayyarenin kinematk özelliklerini şekillendiren felsefe gayet belirgindir. Siz de yazınızda bu rolünü vurgulamışsınız zaten. Ama bence ihmal ettiğiniz husus şu: Teknoloji artık çok gelişti. Özellikle de mühimmatlar alanında. Hürkuş Hürjet gibi kısıtlı özelliklere sahip platformlar bile, artık boyundan daha büyük işleri yerine getirebilir hale geliyorken, bence çok görevliliği bu tayyareye çok görmeyin. Tamam tasarımı F-16 misali baştan çok görevli bir cephe hattı savaş uçağı olmaya müsait değil. Ama bir şekilde o işlerin altından da kalkabilir üstadım...

Birde kelam etmeye başlamışken, YF-17 Cobra'dan YF-18 ve F/A-18 Hornet'e evrildiği süreç içerisinde, söz konusu uçak gerçekten değişti. Bu değişimler nedeniyle açıkçası bir türlü F/A-18 modellerini (E/F/G'ye kadar) pek sevemedim, benimseyemedim. Şimd E/F'nin Hindistan için SkiJump'a uygun biçimde revize edilebileceği de konuşuluyor. Malum ABD sisteminde sadece mancınık (catapult) kullanımı var. Zaten estetik bir sistem olmasına rağmen hem dış satım alanında hem de ilham kaynağı olmak noktasında, F-18, F-16'nın eline su dökememiştir. Ama içimiz alsa da almasa da iş gören ve bir şekilde artılarıyla ve eksileriyle ihtiyaç karşılamış bir tayyaredir. Ama gerek pilotlarımız gerek bakımcılarımıza sorsanız her halde F-16'dan şaşmayalım derler. Saygılarımla...

[OPTIMUS]

Sayin orko_8

F16 icin gerekli yapisal güclendirmeler özellikle hava-yer yüklü misyonlarda kanat kopma vakalari sonrasinda yapilmisti. Ucagin ANADOLU üzerinden kalkisi ve inisi baglaminda gemi üzerinde bazi yapisal degisikliklere gidilmesi gerektigini zaten belirtmistim ki su hali ile ucak uygun olmasina ragmen gemi su anki hali ile uygun olmadigi aciktir. Inis takimlari konusunda ise F 18 dikme üzerinden mafsala sahipken; F16 gövde üzerinden mafsala sahiptir. Bu nedenle güclendirmeler yapilirken ana inis takimlari üzerinden herhangi bir degisiklige gerek duyulmamisti

sayin Merkator,

Egegr hafizambeni yaniltmiyor ise yapilan ucak seciminde kaybeden ucak F 18 idi fakat ucak deniz kuvvetlerinin dikkatini cekmis ve örnek verme namina bir YF23 olmamistir. Donanma üzerinde F 18'ler varken F14'ün bir süre daha kullanimda kalmasini ben F 14 - AIM 54 PHONIX ve AN/AWG 9 üclüsünün süper uyumuna bagliyorum. Hali hazirda bu üclemeyi yakalayabilen bir ucak da gelmedi.

Ek olarak hava- hava görevli olarak temelden gelen ucaklar da, bugün icin hava-yer donanimli olarak filolarda yer almaktadir.

[Merkator]

Sayın Optimus

Size tamamen katılıyorum. Günümüzde artan mühimmat yetenekleri yüzünden hemen hemen her uçak çok görevli olarak kullanılabilmekte.

F-18 olayına gelince. Amerikan hava kuvvetleri önleme amaçlı F-15'lerin ardından, o tarihlerde elinde bol miktarda saldırı amaçlı F-4 olmasından dolayı önceliği yardımcı uçağa vermişti. Açılan yarışta da YF-16, YF-17'yi yendi. YF-17'den türetilen YF-18 de hava ve deniz kuvvetlerinin saldırı uçağı için seçildi.

[Merkator]

İşin garibi o günlerde F-16 sadece sidewinder atabiliyordu. Avrupa ülkelerinin F-104'leri değiştirme yönündeki ihalesinin ardından radar güdümlü füze atma yeteneği kazandı.

[ayibarishi]

Ahhh ahhh. Eski günler ve hatıraları. O F-16'nın lisans altında üretimine başladığımız zamanlarda hep arzu etmiştim. Keşke 160 tayyareyi içeren onyx programının yanında, ileride planlanan 160 ilave uçağı da F-20 TigerShark olarak karara bağlayabiseydik diye. Çok sevmiştim o tayyareyi ve yurt dışından da sipariş alacağını düşünüyordum o zamanlar. Hatta kafamda türevlerini bile çiziyordum. Gençlik işte...

Taaa 86,87 yıllarında saldırı helikopteri ihalesinde adaylardan biriydi Mangusta. Sorsalar yıllar sonra bu atak helisi seçilir mi diye, ihtimal bile vermezdik. Ne maceralar yaşadı savunma sanayimiz. Bir zamanlar Eskişehir'deki bakım idame tesislerimizi hayran hayran gezen yabancılardan bahsedip gurur duyardık. Şimdiyse gövde yada avyonik DSB FSB hak getire, kaynak kodlarını konuşuyoruz.

Zaman değişiyor işte. Gerçekten kendimi ihtiyarlamış hissediyorum...

[OPTIMUS]

Konudaki yazmis oldugum 18 sayili iletiye dair düzeltme:

F16 ucaginin ana inis takimlarinin ek bir mafsalla ve cekme dirseginin de ayrica güclendirildigini ögrendim.




buna ek olarak sayin orko_8'in belirttigi durudurma sistemi üzerine. Cekme halatini geri saran agrerat TÜMOSAN üretimi olacak.

[orko_8]

Sn Optimus,

F-16'nın mevcut hiçbir modeli hiçbir gemiye iniş için tasarlanmadı. Mafsalın vb varlığı ya da iniş takımının güçlendirilmesini gemiye iniş bağlamında ele alamayız. Tam yükle sabit (kara) pistine iniş sırasında da iniş takımları büyük yüklere maruz kalırlar. Hareketli (dalgalı) denizde giden gemiye iniş çok daha güçlü iniş takımları, gövde mukavemeti gerektirir. Sadece iniş takımındaki mafsalla bunun kotarılması mümkün değildir. Mafsalın nerede olduğu ancak çok uzun bir ihtiyaç listesindeki maddelerden biridir.

Hepsinin üstüne, denizin korozyon ortamına dayanım için yapının, kablaj ve elektronik aksamın buna uygun şekilde yalıtılmış / üretilmiş olması gerekir.

F-16'nın dünya üzerindeki hiçbir uçak gemisine inmesi, inse bile tek parça kalabilmesi mümkün değildir.

[HDS]

Uçak gemisine inip kalkma konusunda şu anda en "tecrübeli" uçak herhalde Amerikan Donanması uhdesindeki F/A-18 platformudur.

Bu uçağın dahi ilk çıkışı aslında F-16 ile kapıştığı günlere gidiyor. O zaman USAF'ın ihalesini YF-16'ya karşı kaybetti ancak, uçağın çeşitli özellikleri USN'nin ilgisini çekti. Lakin, Northrop'un YF-17'si ile USN envanterine giren F/A-18A/B'nin çok az ilintisi vardı.

Hatta Northrop'un mevcut prototipinin uçak gemisine uygun hale getirilebilmesi işi, o konuda tecrübesi neredeyse hiç olmayan Northrop'u aşıp, F-4 gibi kadim USN uçakları üretim tecrübesi olan McDonnel Douglas'ın projeye katılmasına sebep olmuş, hatta ürün bir süre sonra o kadar değişip, evrimin mühendisliğinin o kadar yüksek oranını MDD yapmak durumunda kalmıştı ki, Northrop proje sahibi olarak başladığı projede bir parça üreticisi durumuna kadar düştü.

Ezcümle; Uçak gemisine inip kalkmak çok zor iş ve bambaşka bir yapısal ve aerodinamik tasarım kültürü gerekiyor. Uçak gemisi için tasarlanmış F-4 gibi platformların karaya uyarlanmaları gibi örnekler, yahut düpedüz deniz için yapılmış F/A-18'in sadece karada kullanılması gibi örnekler var, ancak tersi maalesef yok.

Onu en son 1942'de Jimmy Doolittle B-25'lerle yaptı.

[HARZEMŞAH]

F-16'nın uçak gemisinden kalkması da inmesi de hayal bile olamayacak derecede olanaksız. Binbir güçlükle deneysel olarak jato destekli kalkış falan mümkün olsa da iniş ve uçak gemisinde konuçlanma o kadar zor olur ki, yapılan masraflar birim maliyeti F-22'ye yaklaştırır herhalde? Yani hem uçak hem de gemi üzerindeki uyarlamalar...