Türkiye'deki Malzeme Teknolojisi Hakkında

[Eray]

Merhabalar,
Ben makine mühendisliği 2. sınıf okuyorum. Bu gün mühendislik malzemeleri dersinde, dersi veren hoca paslanmaz çelikler hakkında bahsettikten sonra yapı aşamalarında gereken yüksek teknolojiyi ve zorlukları üzerinde durdu. Daha sonra ülkemizde bu konuda çalışma yapılmadığı hakkında dersinde kısmen dışına çıkarak konuşmaya başladı. Paslanmaz çeliği dahi üretemediğimizi dile getirdi. Ardında ferritik-östenitik çelik hakkında konuştu. Bu konu hakkında hatta bulunmasının ne kadar zor olduğunu dile getirerek yabancı bir ülkedeki bu malzemeyi üreten firmadan incelemek için istediklerini 6 ay boyunca yazıştıklarını ardından da bu bilginin kritik bir bilgi olduğu için paylaşılmasını sakıncalı gördükleri için vermediklerini dile getirdi. Ayrıca yapılan çalışmalardaki mühendislik malzemelerinin bizim üretimimiz olmadığını hepsini ithal ettiğimizi şimdilerde ise bize kritik düzeydeki malzemeleri hemen hemen hiç bir firmanın vermediğini dile getirdi.
Ayrıca başka bir konferansta ise ülkemizde üretilen bütün kompozit malzemelerin mühendislik malzemesinin yurt dışından alındığını ülkemizde de işlendiği dile getirilmişti.
Bu bilgilerden sonra altay tankı gibi önemli projelerin dahi  zırh parçalarının da üretilmediğini mi sordum. Cevap olarak da roketsanın dahi bu alanda yetersiz olduğunu dile getirdi. Ayrıca Cumhurbaşkanının İngiltere'ye gitmesinin nedenlerinden birisinin de bu konu hakkındaki sorunları gidermek olduğunu dillendirdi.
Aklıma takıldı bu adam saçmalıyor mu?
Yoksa cidden bu kadar vahim durumda mıyız diye sormak istedim.
Bu konularda ülkemizde yatırımlar var mı acaba bu konular hakkında çalışan firmalar.
Yatırımdan kastım fabrika kurmak değil?
Malzeme üretimindeki mühendisliği anlamış bir firma ülkemizde çalışma yapıyor mu? Ben araştırdım bulamadım.
Yardımlarınız için şimdiden teşekkür ederim.

[mechanicus]

Yumurtanın kapıya dayanması, kobranın bi tarafa kaçması gibi özlü ata sözleri işte tam bu günlerde  hocanın böyle şeyleri sorgulamaya başlayacağını kurgulayarak  üretilmiş kehanetlerdir.

[HDS]

@mechanicus özetlemiş aslında güzel. 

Bizim ağır sanayi ile, hammadde ve ara madde ile aramız iyi değildir @Eray.


Bahsettiğin haddehane yatırımları çok teknolojik ve çok pahalı yatırımlar. Devlet bunları yapmaz, yaptığını eline yüzüne bulaştırır. "KİT"ler verimsizleşir ve "rekabetçilik" odaklılıklarını kaybederler. Ülkenin gelişmesindeki itici olmak vasıflarını kaybeder, ülkenin sırtında bir yük olmaya evrimleşirler. Çeliğin tüketiminin coştuğu, dünyada çeliğin talebinin arzı epeyce geçtiği yıllarda dahi biz demir çelik haddehanelerimizi işletmekte zorlandık. Türkiye'de 2000'lerin başında da epey dramatik sevi,yelerde otomobil üretilmesine rağmen, otomotiv seviyesinde şekillendirilebilir ve yüzey kalitesi spekleri sağlayan sacı, doğru galvanizhaneleri yapamadık. 2017'de Türkiye'de 1.650.000 civarı araç üretildi. Bu neredeyse 2 milyon ton "otomotiv" seviyesinde sac demek. Çoğunu yurt dışından almak durumunda kaldık.

Paslanmazlar vs ha keza aynı. Evsaflı malzeme konusunda pek iyi değiliz. Üzerine öyle aman aman çalışmamız da yok. Yani metalürji tesislerinin kontrolü ve alaşım geliştirilmeleri vs konusunda da çalışan pek kimsemiz yok.

Türkiye'deki sanayi, AP sürecinden beri "ithal ikamesi" modeline göre işliyor. Yani, hemen hiç bir endüstriyel derinliği olmayan Türkiye'de, yine Türkiye'de yerel tüketime yönelik bazı eşyanın nihai montajının yahut kısmi üretiminin Türkiye'de ve ekseriyeten de yabancı lisans ve desteklerle kurulması. Arada çeşitli "demi-çelik" faaliyetelri olsa da, bunlar çok sathi kalmışlar ve bizim sanayimiz de, yan sanayimiz de, genelde oradan buradan topladığını burada montelemekten ileri gitmeye kendini yormamış.

Bu tip endüstriyelleşme belki bir süre fayda sağlasa da bir sonraki adıma geçmedikçe bir şey ifade etmiyor. Yani, yurt dışından aldığın enjeksiyon makinesinde, Almanya'dan aldığın granül plastik hammaddesini, Çin'de ürettirdiğin kalıpla basıp, bundan "Vestel çok milli" modeline takmakla bir halt olmuyor.

Türkiye'de sanayici bunun hammaddesini üretecek altyapıyı kurmaz, zira çok pahalıdır. Devlet de buna önayak olmaz zira o zaman Almanya kızar. Zaten bunu yapabilirsen Alman'ın kredisi ile yapacaksındır. O da olmaz. Azeri'Nin parası ve gazı ile yapayım dersin, o da alt sıraya düşer. Devlet de tüccar, hemen istihdam getirecek, hemen vergilendirilebilecek, hemen kasasında para göreceği yatırımı ister.

Aha da şimdi, çelik, alüminyum, plastik hammaddeleri üretimi için on milyarlarca liralık teşvik verdiler. Devlet on yıl kasasındaki paradan feragat etti, arsa devretti. Ama çok geç tabii..

Zira, TC devleti de bizim gibi günlük yaşıyor.. 

[ayibarishi]

Temel olarak önünde iki farklı yol var kardeşim.

Bu yollardan birincisi ve muhtemel olarak seçeceğin/sürükleneceğin şu: Bir şekilde mezun olup kağıdı alacaksın. Kişisel ilişkiler yada aile ilişkileri yoluyla bir yerlere kapağı atacaksın. Ardından "...kinin üzerinde fındık kıranlar" cemaatine dahil olacaksın.

İkinci yol ise bu işi gerçekten der etmen ve onun için "Karşılık alamayacağını ve karşılığı olmayacağını bilerek Hayatını Feda Etmen" yoludur. Bu ikinci yolun da iki alternatifi var. Her ikisi için de geçerli olacak şey şu: 10-15 koca cilt, kara kaplı, ansiklopedi kıvamında defter satın alman gerekiyor. Çünkü tüm yaşadıklarını ve edindiğin bilgini/tecrbeni günlük halinde bu defterlere yazacak ve "kişisel hafıza" oluşturacaksın.

İlk alternatif nasılsa bu iş böyle gitmez, birileri el atar düşüncesine bağlı. Okulda derslerne çok ama çok çalışacak, ineğin hası özü olacak, dereceyle mezun olacaksın. Hocalarının yakasından düşmeyecek ve onların tüm bilgi ve birikimlerini özümseyecek, sürekli onlarla sohbet edip defterine yazacaksın. İngilizce bilgin mükemmel ötesi olacak. İnternette bulabileceğin her kaynağı hatmedecek ve onların özetini de işleyeceksin defterine. Sonra bekleyecek ve şansın yaver giderse birileri bu işe el atınca yakalarına yapışacaksın, bir şekilde işin başından itibaren dahil olacaksın. Yaşadığın her şeyi ve özellikle de tüm başarısızlıkları yılmadan işleyeceksin kara kaplına. Yurt dışından gelen ve takım teçhizat getiren, eğitim veren her kişiyi sömür sömür sömüreceksin.

İkinci alternatif direkt yurt dışına kapağı atacaksın. Bu hususta en iyi ve en kıdemli şirketi bulacak ve onda iyi bir mevki edinene kadar kalacaksın. Oradaki her şeyi ve bulabildiğin her bilgi kırıntısını kara kaplı defterine işleyeceksin. Büyük işler başaracak ve ismini duyuracaksın.

Fakat bu ikinci alternatifin hakkını gerçekten vermek istiyorsan yapman gereken bir şey daha var. Türk vatandaşlığından çıkacak, o ülkenin vatandaşı olacaksın. Saçlarını sarıya boyayacak, mavi lens takacaksın. İsmini değiştirip George, Hans, Mike, Moses gibi bir başka isim alacaksın. Tüm sosyal medya hesaplarını kapatıp yerine yenisini açacaksın. Bir bahaneyle ülkeye döndüğünde (ziyaret diyelim) el üstünde tutulacak, ......ların avuçlanacak, egonu ...tünden fışkırtarak havalanacaksın.

Kara kaplı ne işe yarayacak? Miras bırakmana. Çocuklarına da iyi tembih et. Zira bu ülkede kurumsal hafıza olmadığı için kişisel hafızanı oluşturdun asla orjinalini kaybetmesinler. Üniversitelerin ilgili bölümlerine birer kopya göndersinler sen öldükten sonra. Bu işlerle ilgilenen firma ve kurumlar varsa memlekette onara da bir kopya göndersinler.

Kusuruma bakma, dost acı söyler...

[Eray]

Kararımı 9 ay önce verdim. Şu anda elimde başlanmış bir defter var. Bu defterin yüzü ilk başta kara olmasına karşın zamanla alüminyum tozuna bulandı, rengi griye dönmeye başladı. Zamanla da beyazlaşmaya başlar umarım.

[Eray]

Sayın @HDS sözlerinizden vardığım sonuç eğer bu alanda kendini geliştirmeye başlamak istiyorsan hazır yolun başlarındayken seni uyarayım önünde pek parlak bir tablo yok. Doğru mudur?

[putty]

Malzemeye ulaşamama sorunumu yoksa üretmenin verimli olmayışı sorunumu buda önemli. Demirin bir çeşidini arayıpta bulamayanmı var ben bunun olduğunu sanmıyorum.

[HDS]

@Eray, Bu bir "fırsat" da aynı zamanda. Evet zor, pek de alanı yok, ama satanı da yok. Yani aslında ihtiyaç da var ve bunu yapacak adam da yok. Ancak, bu iş de böyle gitmez.

Geçen gün Assan Alüminyum'dan arkadaşlarla konuştuk işte. Firmanın bir ucu Assan-Hanil ve uçaklar için alüminyum parça ve tasarım üretiyor. Kendisi bambaşka işlerle uğraşıyor ve şimdiye dek Türkiye'de üretilmeyen bazı alüminyum alaşım yassı ve uzun malzeme için yatırım yapıyorlar deli gibi.



Bu zaten kolay bir şey değil. Pahalı bir süreç, Türkiye'de de bunu yönetecek bir "bilgi" ve yönderlik de yok. Hocalar da pek bu konuda işimize yaramadılar zira bizim hocalar işte "Hoca", yani "öğretmen"..

[BG]

>>"Malzeme üretimindeki mühendisliği anlamış bir firma ülkemizde çalışma yapıyor mu? Ben araştırdım bulamadım."

Çelikle melikle uğraşmasa da material science ile haşır neşir olup bir firmaya dönüşmenin örneği ülkemizde var:

> AB Mikronano

[ayibarishi]

Vakti zamanında biz neden her bulduğumuz yerden F-104 Starfighter aldık?..

Acaba biz bu F-104 tayyareleri için alternatif bir motor arayışına girdik mi eski zamanlarda?..

Sonra yerli motor kopyası üretmeyi denedik mi?.. (J-79, J-100, vs...)

Denedi isek neden başarılı olamadık?..

Belki bir gün bu hususta bir hikaye yazarım. Kurumsal hafızamız olmadığı için, bir bilenin kişisel hafızasından...

Belki...

[putty]

Minnacık akademik ekibe lazım diyorsun jet motoru için tek kristal süper alaşım malzeme üretiyor.



http://www.bilimkafe.com/yerli-ucak-motoru-icin-prototip-turbin-kanadi-yapildi/


Başka ekibe çok hayati lazım germanyum kristal diyorsun yapıyorlar


http://fotonik.gazi.edu.tr/posts/view/title/turkiye%27de-bir-ilk:-germanyum-kristali-buyutuldu-51269

Hamasi görülmesin ama düşüncem bu ülkenin insan gücü her şeyi yapmaya yeter artık şeklinde. Karalar bağlayacak bir mevzu yok o kadar. Daha doğrusu yoktur.