VPRO dokturmus yine
The new Chinese world order
https://www.youtube.com/watch?v=jRdNpfmFmWM07:25: Cin'in fazla ses cikarmadan adim adim emelleri icin calismasi
08:50: Yeni ipek yolu, Yunanistan ve Pire limaninin onemi (Greece today is China before it was reformed and opened demis arkadas)
20:00: Bir Cin'linin aldigi Hollanda futbol takimi uzerinden kulturel farklar islenmis
30:00: 2015 krizi, Cin'in borclanmasi, gelisen kuresel kriz ve Yuan'in reserve currency olmasi ongoruleri
Cin ve buna bagli olarak Asya pazarinin buyumesiyle ekonomik sikletin Asya'ya kaymaya baslamasinin sonuclari yavas yavas ortaya cikiyor. Cin cok akilli bir yontem izleyerek, aynen belgeselin basinda belirttikleri gibi, adim adim fazla ses cikartmadan oyunu kurallari ile oynuyor. Oynamak zorunda. Amerika'nin karsi cikmasina ragmen, Almanya, Avusturalya, Fransa, Ingiltere, Kanada gibi Bati blogu ulkelerin AIIB uyeleri olmasi degisimin coktan basladigini gosteriyor. Ekonomide IMF ve Dunya Bankasi'nin kartellerine karsi yapilan bu hamle sadece bir oncu. Ayrica Cin bu isin tek kazanani da olmayacak. Bu ekonomik gelismeleri politik alanda artik islevini yitirmis Birlesmis Milletler izleyecek. Su anda Bati kartelinden sikayet eden Cin'in, zamani gelince guvenlik konseyi gucunu kaybetip Hindistan ile ugrasmak zorunda kalinca Cin'in nasil davranacagini gorecegiz...
Ancak ekonomik alanla ilgili bir kac sey soylemek istiyorum. Kisisel fikrim gunumuz ekonomilerine sadece uretim kapasitesi ve fabrika olarak bakmanin cok yanlis oldugu. Ekonomiler de hersey gibi evrim surecinden gecerler. Cin'in ve bizim isgucune dayali uretim ekonomimiz oyle ahim sahim bir ekonomi modeli degil. Bir sonraki safha icin sadece bir esik. Ancak bir sonraki safhaya gecmek icin bazi onkosullar var.
Bu belgesel 2011 yilina ait:
The Chinese economic bubble 2011
https://www.youtube.com/watch?v=q3kwey4TUOQBuyumenin hangi bedellerle saglandigi ve bunun ne tur ayrismalara yol actigini gosteriyor. Cin'in karmasik etnik yapisini bir kenara biraksak bile sadece gelir farkinin ortaya cikardigi bu ayrisma neden Cin'in Dogu tipi tek adam/tek parti yonetimine ihtiyac duydugunu gosteriyor. Buyume icin her yol mubah. Buradan gelmek istedigim nokta su. Evet, Cin bizden farkli olarak egitime onem veriyor, adam yetistiriyor. Ama kaliteli insan kaynagi da basli basina orta-gelir tusagini asmak ve ekonominin evrimine devam etmek icin yeterli degil. Bunun icin ozgurluk ve ozgur dusunce gerekiyor. Cin politik degisimine devam etmez ise Bati'ya rakip olamaz. Sorun ise bunu Cin'i yikmadan boldurmeden yapabilmek.
Dedigim gibi ekonomik alanda olusan bu gelismeleri politik, ve buna bagli olarak askeri gelismeler izleyecek. Teknoloji arka planda bu degisime katalizor olacak. Bir kac hafta once Bloomberg'e cikan Jack Ma ile moralinizi bozayim biraz:
https://www.youtube.com/watch?v=bwLHhHit6rQZamansiz oten horoz olmayin.
